همه چیز در مورد الماس
با سلام
الماس (diamond) يكي از گران‌بهاترين سنگ‌هاي روي كره زمين است كه از فراوان‌ترين عنصر موجود -يعني كربن- ساخته شده و سخت‌ترين ماده را تشكيل مي‌دهد. بلورهاي الماس از چهل و پنج ميليون سال پيش، در اعماق زمين بر اثر آتشفشان‌ها در شرايط فشار بسيار بالا و درجه حرارت زياد از كربن خالص با درجه 95/99درصد تشكيل شده‌اند. الماس تراش داده شده را برليان گويند.
الماس را به دليل درخشش و تلألو بسيار زياد آن در قرون و اعصار گذشته براي تزيين مجسمه‌ها و بت‌ها استفاده مي‌كرده‌اند و درباره اين سنگ زيبا افسانه، داستان‌ها و فيلم‌هاي بسياري ساخته‌اند. در تاريخ، الماس را منشاء بسياري از جنگ و ستيزها مي‌دانند؛ و نمونه معروف آن انقلاب فرانسه است كه لويي پانزدهم سفارش يك گردنبند برليان براي معشوقه خود داد و باعث خشم مردم فقير شد. همچنين شاه شجاع افغان به خاطر الماس كوه نور از هر دو چشم نابينا و بسيار شكنجه شد. در طول تاريخ، بسياري از معابد و آثار تاريخي، براي يافتن الماس به دست غارتگران ويران گرديده و به مكان‌هاي مقدس و اجساد كشته شدگان در جنگ‌ها بي‌حرمتي شده است. در قديم به دليل نداشتن شناخت از خصوصيات واقعي الماس، براي آن خصوصيات اغراق آميزي قائل مي‌شدند و آن را منشاء شجاعت و دليري و نيز طلسم خوشبختي مي‌دانستند. از پودر الماس هم به عنوان دارو استفاده مي‌كرده‌اند.
هندوستان تا اواخر قرن هفدهم تنها كشور توليد كننده الماس بوده است. اين سنگ گران‌بها از قرن پانزدهم وارد اروپا شد و تراش‌هاي مختلفي طي ساليان روي آن صورت گرفت، تا قرن بيستم كه تراش الماس به صورت امروزي (تراش استاندارد) توسط جواهرتراشان بزرگ ابداع شد؛ كه اندازه‌ها و ابعاد مشخصي دارد.
با پيدا شدن الماس - آن هم به صورت اتفاقي- در اواخر قرن نوزدهم در آفريقاي جنوبي، تجارت الماس از همين نقطه آغاز شد و به اين ترتيب سيل مهاجران اروپايي، به خصوص انگليسي‌ها، راهي آفريقاي جنوبي شد كه آن‌جا را در استعمار خود درآوردند. معروف‌ترين اين مهاجران شخصي است به نام سيسيل رُدز ((cecil Rhodez كه شرح ماجراجويي‌هايش در مورد الماس خود مي‌تواند کتابي باشد. به هر حال، جز آفريقاي جنوبي، در كشورهاي زامبيا و زيمبابوه نيز معادن متعدد الماس كشف شد و با استخراج اين سنگ، كمپاني‌هاي بسياري وارد اين بازار شدند. از طرفي الماس‌هاي توليدي در برزيل، استراليا و روسيه هم وارد بازار مي‌شد كه اين كمپاني‌ها را وادار كرد جهت كنترل الماس -به لحاظ توليد، فروش و قيمت در جهان- سنديكايي تشكيل دهند. به اين ترتيب سازماني تأسيس شد به نامc.s.o كه يك سيستم حاكم بر كنترل بازار الماس را در جهان دارد. شركت‌هاي بزرگي كه زير نظر اين سازمان هستند، الماس‌هاي استخراجي را در اختيار دارند. اين شركت‌ها به صورت حساب شده توسط افرادي در مراكز بورس، الماس‌هاي توليدي را توزيع و از آن جا به مراكز تراش دهنده پخش مي‌كنند. مراكز عمده فروش الماس راف (raf) كشورهاي انگليس، سوئيس و آفريقاي جنوبي است. (واژه‌ي راف به كليه بلورهاي استخراجي از معادن اتلاق مي‌شود. در حقيقت راف سنگ تراش داده نشده است).
مراكز عمده تراش الماس بلژيك، هلند، بمبئي، ژوهانسبورگ، نيويورك، بانكوك، فلسطين اشغالي، چين و روسيه است. در اين ميان آنتورپ (antwerp) بلژيك قلب و مركز تراش و مركز تجارت الماس راف محسوب مي شود.
يك برليان (الماس تراش داده شده) از قسمت‌هاي زير تشكيل شده است:
1) تاج (crown) كه قسمت بالاي برليان است.
2) لبه فارسي (girdle) لبه جدا كننده قسمت تاج از پاويليون.
3) پاويليون (pavilion) قسمت پايين برليان.
4) كيولت (culet) قسمت انتهاي برليان كه تيز است.
امروزه با پيشرفت تكنولوژي، شبه الماس‌هايي ساخته شده كه افراد عادي قادر به تشخيص آن نيستند و ممكن است اشخاص سودجو آنها را به جاي الماس به مصرف كنندگان بفروشند. بدترين نوع آن الماس سوار شده روي پايه است كه عدم امكان اندازه گيري وزن مخصوص باعث عدم تشخيص درست آن مي‌شود.
يكي از راه‌هاي ساده تشخيص برليان اصل و شبه برليان، اندازه‌گيري ضريب شكست نور به وسيله دستگاه است. يكي از شبه الماس‌ها زيركن (zircon) نام دارد كه يك كاني طبيعي است به رنگ بلور الماس؛ و ديگري موسونايت (moissonite) است كه در سال 1997ميلادي ساخته شده و از نظر وزن مخصوص و ضريب شكست نور بسيار به الماس نزديك است.
الماس اگر ناخالصي نداشته باشد بي‌رنگ است و وجود ناخالصي‌ها باعث ايجاد رنگ در آن مي‌شود. رنگ‌هاي موجود الماس عبارت است از سفيد، سفيد كمي متمايل به آبي، سفيد متمايل به زرد و زرد. اگر الماس در مجاورت مواد راديواكتيو قرار گيرد تغيير رنگ مي دهد. كمياب‌ترين رنگ الماس، سبز و قرمز است. در اروپا و خاورميانه رنگ‌هاي مختلف الماس به كار مي‌رود، در حالي كه در خاور دور فقط الماس بي‌رنگ طرفدار دارد و برليان‌هاي زرد روشن و زرد شفاف بيشتر در آمريكا به‌كار گرفته مي‌شود. تمام سنگ‌هاي جواهر را جِِـم استونز (gem Stones) و كليه سنگ‌هاي قيمتي به جز الماس را كالراستونز (colour Stones) مي‌نامند.
مشخصات برليان خوب:
از نظر علم جواهرشناسي، رنگ سفيد در الماس بهترين رنگ است و هر چه به طرف زردي و تيرگي پيش برود سنگ نامرغوب محسوب مي‌شود.
امروزه در تمام دنيا دو سيستم درجه‌بندي براي رنگ الماس كاربرد دارد كه بيشتر مورد استفاده قرار مي‌گيرند و در شناسنامه الماس درج مي‌شود:
1) رنگ بندي در سيستم حروف كه از حرفa شروع و به z ختم مي‌شود. در اين سيستم سه حرفa ، B وc رنگ‌هاي نادر و كم‌ياب هستند و برليان‌هاي رايج ازd شروع مي‌شوند. بنابراين سه حرفd ، E وf رنگ كاملاً سفيد و دلخواه و بسيار مرغوب قلم‌داد مي‌شوند و سه حرف G ،h و I رنگ خوب و نزديك به سفيد؛ از حرف J به بعد نيز سنگ به طرف زردي پيش خواهد رفت. ناگفته نماند بعضي از برليان‌هاي رنگي كه به آنها Fancy گفته مي‌شود و رنگ‌هايي مانند زرد طلايي، صورتي يا سبز دارند، قيمت‌هاي متداول در مورد آنها صدق نمي‌كند و تابع قيمت‌هاي استثنايي است. اين سنگ‌ها بسيار گران‌بها و طالب آن كلكسيونرها هستند.
2) سيستم رنگ‌بندي كه در گذشته استفاده مي‌شد؛ در اين سيستم برليان‌هاي بي‌رنگ كه كمي آبي باشند Jager ، برليان‌هاي كاملاً سفيد River ، برليان‌هايي كه كمي رنگ زرد دارند Wesselton ، برليان‌هاي زرد كم‌رنگ Cape و برليان‌هاي زرد پررنگ premier نام‌گذاري شده‌اند
بامتن از:ارزو رنجبر
با تشکر
نظرات شما عزیزان:
تبادل
لینک هوشمند
